Dysleksja rozwojowa uczniów

„W badaniach międzynarodowych mówi się o około 10%-15% uczniów. 4% to uczniowie z bardzo głęboką dysleksją. Podobne wskaźniki przedstawiane są w badaniach profesor Marty Bogdanowicz, która mówi o 10% uczniów w naszym kraju.”

Obecnie za przyczynę dysleksji przyjmuje się najczęściej mikrouszkodzenia układu nerwowego — niedostatecznie rozwinięte ośrodki, odpowiadające za percepcję wzrokową i słuchową. Przyjmuje się także czynniki genetyczne lub środowiskowe, które niszczą mózg (zła dieta, stres).

Dziecko z dysleksją rozwojową już w okresie wczesnego dzieciństwa ma pewne określone trudności, które w przyszłości powodują zespół objawów nazywanych dysleksją rozwojową. Zaburzenia te obejmują:

• dysfunkcje sensoryczne (postrzegania, percepcji),

• problemy motoryczne

• nieprawidłowe planowanie ruchu.

 

Zaburzenia obserwowane w wieku przedszkolnym:

• opóźniony rozwój mowy,

• przekręcanie wyrazów i zwrotów: lokomotywa (lokomotywa), makień (kamień), jato (lato),

• kłopoty z zapamiętywaniem nazw prostych przedmiotów: łyżka, talerz,

• trudności z zapamiętaniem wierszyków i rymowanek,

• kłopoty z samodzielnym ubieraniem i zakładaniem obuwia (lewy, prawy but),

• dziecko lubi, gdy mu się czyta, ale nie wykazuje zainteresowania literami,

• nadmierna ruchliwość; dziecko często wpada na przeszkody i spada (na przykład z krzesła),

• trudności z łapaniem, kopaniem lub rzucaniem piłki, podskakiwaniem i przeskakiwaniem,

• trudności z wystukiwaniem prostych rytmów,

Zaburzenia obserwowane w wieku wczesnoszkolnym:

• szczególne trudności z czytaniem i ortografią,

• odwracanie liter i cyfr,

• opuszczanie liter w słowach i zmiana ich kolejności,

• mylenie liter (b- d) i słów (do – od),

• brak zrozumienia czytanego przez siebie tekstu,

• trudność w zapamiętaniu tabliczki mnożenia, alfabetu, formułek,

• słaba koncentracja uwagi,

• trudności z zawiązywaniem sznurowadeł, zapinaniem guzików, ubieraniem się.

• brak odróżniania stron, kierunków: lewo – prawo, przód – tył; mylenie kolejności dni, tygodni, miesięcy itp.

• poziom inteligencji w normie, często wysoki,

• niską samoocenę.

Dla dyslektyków charakterystyczne jest w wieku gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym występują zaburzenia z wcześniejszych etapów, ale pojawiają się także nowe objawy:

• nadal niedokładnie czyta i ma problemy z ortografią,

• nie zapamiętuje poleceń i numerów telefonów,

• ma problem z wypowiedzeniem długich słów: indywidualny,

• myli miejsca, daty, godziny,

• ma trudności z planowaniem i pisaniem dłuższych wypowiedzi,

• widać jego słabe i mocne strony

Diagnozowanie

Dzieci rozwijają się nieharmonijnie, tzn. niektóre funkcje szybciej inne później w porównaniu do rówieśników. W okresie wczesnego dzieciństwa pierwsze obserwacje prowadzą rodzice, natomiast w wieku przedszkolnym – wychowawcy dzieci. To oni zwracają uwagę na problemy dzieci w nabywaniu pewnych umiejętności. Natomiast dla uczniów starszych nauczyciel edukacji prowadzi wstępną diagnozę pod kątem dysleksji, dysgrafii, dysortografii.

Diagnoza uczniów klas 1-3:

• funkcje językowe: automatyzacja języka, rozumienie tekstu, tworzenie rymów, sylabizowanie,

• funkcje wzrokowe: postrzeganie liter i sekwencji liter, a także spostrzeganie różnic w obrazach,

• pamięć: pamięć wzrokowa, zapamiętywanie figur geometrycznych, zapamiętywanie słów, rozpoznawanie rytmów,

• myślenie: spostrzeganie stosunków przestrzennych, hamowanie wykonawcze, kategoryzowanie, myślenie logiczne.

W tym wieku większość uczniów, po wstępnej diagnozie opartej na obserwacji nauczyciela, jest w szkole objęty pomocą terapeutyczną oraz zostaje skierowany na badania do poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Diagnoza uczniów klas 4-8:

Jeżeli na wcześniejszym uczeń z jakiś przyczyn nie został zbadany, jest możliwość zbadania na II etapie kształcenia najlepiej do klasy siódmej.

 

Wyniki diagnoz na każdym etapie pozwolą na :

• zrozumienie przez otaczające środowisko domowe i szkolne problemów z jakimi zmaga się uczeń,

• zorganizowanie i zaplanowanie terapii w szkole a także poza nią,

• dostosowanie form i sposobów nauczania dziecka,

• zaplanowanie przeprowadzenia zajęć grupowych oraz ewaluacji postępów ucznia i grupy.

 

Zajęcia z uczniem dyslektycznym.

Szkoła jest miejscem, w którym dziecko powinno uczestniczyć w różnego typu zajęciach wspierających rozwój i dlatego potrzebuje do tego odpowiednich narzędzi. Terapia powinna obejmować nie tyle trening pisania czy czytania, lecz pracę nad przyczynami trudności szkolnych.
Prawidłowo, proces terapii powinien obejmować pracę nad:

• przetwarzaniem sensorycznym,

• percepcją, koordynacją wzrokowo-ruchową,

• pamięcią semantyczną i proceduralną,

• procesami uwagi oraz w wypadku dyskalkulii – myśleniem operacyjnym.

   

Brak terapii może z wiekiem przynieść poważne konsekwencje, takie jak zaburzenia emocjonalne, nerwice, depresję oraz tzw. „zespół nieadekwatnych osiągnięć szkolnych”, kiedy to dziecko pomimo warunków i możliwości poznawczych osiąga znacznie niższe wyniki w szkole niż wynika to z jego potencjału. W efekcie grozi to poważnym ograniczeniem wyboru ścieżki zawodowej w życiu dorosłym.

Tekst na podstawie:

https://www.eisystem.pl/dysleksja/

 

 

 

Zapraszam do przeczytania kolejnych opracowań na naszej stronie, m.in.:

„Pomoc psychologiczno-pedagogiczna”,

„Programy do pracy z dziećmi ze specyficznymi trudnościami w nauce”,

„Ćwiczenia dla dzieci z dysleksją”,

„Test programów multimedialnych dla dyslektyków”,

„Ciekawe strony i linki”